Danas se o Stefanu Gavriloviću prilično malo zna iako je bio vrlo plodan slikar i igrao je aktivnu ulogu u društvenom i kulturnom uzdizanju srpskog naroda s kraja XVIII i početka XIX veka. To je upravo onaj prelazni period kada se u stvaralaštvu mnogih srpskih slikara sukoblјavaju zakasnele barokne tradicije i prvi nagoveštaji klasicizma.
U sećanjima na svoje rodno mesto Mol, među uglednim i starim Molčanima Novak Radonjić, slikar I književnik, pominje i Stefana Gavrilovića, dajući nam osnovanu pretpostavku da je Mol, u Bačkoj, njegovo rodno mesto. Međutim, izvesno je da je najveći deo svoga intenzivnog kulturnog delovanja proveo kao građanin Sremskih Karlovaca, gde je držao jednu od poslednjih slikarskih radionica, kojom se završila dugogodišnja tradicija u ovom gradu.
Nјegovi savremenici su ga često i najradije nazivali „Stefan moler“. Imao je brata Iliju, pozlatara I bogatog trgovca, koji mu je u umetničkim poslovima bio i najbliži saradnik. O Gavrilovićevom ugledu govori i to što je u Karlovcima bio član crkvenog odbora Donje crkve, s bratom Ilijom je 1791. Godine prisustvovao osnivačkom skupu karlovačke Gimnazije, u čiji su fond braća priložila po dve stotine forinti, a između 1816. i 1820. godine bio je i kurator (staratelј) ove gimanazije.
Zabeleženo je da su kod njega slikarstvo učili Dimitrije Đurković, Petar Nikolajević i Georgije Bakalović i da je bio veliki prijatelј s Dositejem Obradovićem, o čemu svedoči njihova česta prepiska. Isto tako bio je savremenik Teodora Ilića-Češlјara i Teodora Kračuna, na čija se stilistička i kompoziciona rešenja ponekad ugledao u svom radu.
U početku je sam izvodio uglavnom manje porudžbine, dok je ikonostase radio sa iskusnijim slikarima Grigorijem Davidovićem Opšićem i Jakovom Orfelinom. Tako je 1791. sklopio ugovor sa opštinom sela Bingule za slikanje Bogorodičinog trona, u kome je oslovlјavan samo kao majstor i moler. Narednih godina je radio manje poslove, uglavnom u karlovačkoj Donjoj crkvi, u čijoj je parhiji živeo.
Krajem 1794. pogodio je posao da u ovoj crkvi na ogradi između muške i ženske priprate naslika četiri ikone. Dve od ovih ikona predstavlјaju Isusa Hrista i Bogorodicu, a druge dve su kompozicije, Hristos i Samarjanka i Hristos i grešnica. Sve su ovalnog oblika i uokvirene su pozlaćenim drvorezom. Poslednje dve se danas čuvaju u Galeriji Matice srpske u Novom Sadu.
Sudeći upravo po ovim malim ikonama, Stefan Gavrilović se ubraja u grupu naših najtalentovanijih slikara s kraja XVIII i početka XIX veka; po crtežu, bogatom koloritu, rasporedu masa u prostoru i po celokupnom shvatanju i rešavanju jedne slike na kojoj se prepoznaje dramski momenat naglašen stavom, pokretom i grimasom na licu.
Poznate su i njegove ikone na ikonostasima u Neštinu 1796, Kuzminu, 1797/99, Jarku 1797, Sremskoj Kamenici 1800, Platičevu 1802/4, Beočinu 1803, Novom Bečeju 1804, Jasku 1805, Petrovcima 1806, Surčinu 1807 i Bukovcu 1810. godine.
Slikarska delatnost Stefana Gavrilovića bila je vrlo obimna, ali celokupna njegova umetnička zaostavština sastoji se uglavnom od radova koji ilustruju religiozne motive. Izradio je veliki broj ikonostasa, pre svega po crkvama u Sremu, od kojih su mnogi kasnije bili delimično ili potpuno premazani, dok su neki pretrpeli samo izvesne retuše.
Ostala njegova dela su na žalost sačuvana u vrlo malom broju. Neka od njih su Portret mitropolita Mojseja Putnika (Galerija Matice srpske) i Zastava Karađorđa sa predstavama Stefana Prvovenčanog I srpskog grba, iz 1804. godine (Istorijski muzej Srbije u Beogradu).
Stefan Gavrilović je bio vrlo receptivan duh, sa istančanim slikarskim osećanjem i nije ni čudo što su ga oduševlјavali, kako su primetili njegovi istraživači, potezi kičice Teodora Kračuna, a ikonografske paralele za Gavrilovićevo slikarstvo su uglavnom najbliže tradicijama bolonjskih slikara ranog baroka, s kojima su srpski slikari XVIII veka bili upoznati preko gravira stranih majstora.
Detalјnije o životu i delu Stefana Gavrilovića, videti u: O. Batavelјić, Slikarstvo Stefana Gavrilovića, Zbornik Narodnog muzeja u Beogradu V, Beograd MCMLXVII, 409-415; O. Batavelјić, Nekoliko dokumenata o slikaru Stefanu Gavriloviću, Zbornik Matice Srpske knj. 9, Novi Sad 1954, 139-146;Z. Simić-Milovanović, O slikaru Stefanu Gavriloviću, Starinar X-XI, Beograd 1935-1936, 114-123; N. Kusovac, Klasicizam kod Srba – katalog crkvenog slikarstva i primenjene umetnosti, knj. VI, Beograd MCMLXVII, 94; O. Milanović-Jović, Ikonostas crkve svetog Nikole u Novom Bečeju, Zbornik za likovne umetnosti 7, Novi Sad 1971; D. Medaković, Srpska umetnost u XVIII veku, Beograd 1980, 141-143; B. Todić, Radovi o srpskoj umetnosti i umetnicima XVIII veka: po arhivskim i drugim podacima, Galerija Matice srpske, Novi Sad 2010, 475-482; B. Todić, Srpski slikari od XIV do XVIII veka, Pokrajinski zavod za zaštitu spomenika kulture, Platoneum, Novi Sad 2013, 139-140; M. Timotijević, Srpsko barokno slikarstvo, Novi Sad 1996.
