Osnovna dva pokazatelja koncentracije toksičnih materija u akvatičnim ekosistemima su:

1. koncentracija toksične materije dospela u akvatični ekosistem;

2. fizički, hemijski i biološki procesi koji utiču na promet toksične materije u akvatičnim ekosistemu.

Kombinacijom transpornih i transforamcionih (hemijskih i bioloških) procesa na toksičnoj materiji u akvatičnom ekosistemu, određena je ”sudbina" svake toksične materije u datim uslovima.

Promenom uslova u životnoj sredini se može uticati na oslobađanje akumulirane toksične materije iz sedimenta u vodu pri čemu se mogu ispoljiti štetni efekti na živi svet. Hemjski sastav toksičnih materija u sedimetnu u većini slučajeva ne odgovara realnoj toksičnosti za biotu. U složenom akvatičnom ekosistemu organske i neorganske materije su u stalnoj fizičkoj i hemijskoj interakciji voda-sediment. Biodostupnost toksičnih materija iz sedimenta zavisi od niza fizičkih i hemijskih osobina:

1. fizičke osobine čvrste faze:

- sadržaj organske materije,

- sadržaj gline,

- osobine površine čvrste materije,

- veličina čestice;

2. hemijski faktori:

- rastvorljivost u vodi,

- hemijske osobine jedinjenja;

3. fizičko-hemijski uslovi u akvatičnom ekosistemu:

- pH,

- redoks potencijal,

- prisustvo kompleksirajućih agenasa.

Sediment je sastavljen od mineralnog neorganskog dela i organskog dela. Mineralni deo sedimetna je pretežno glina sačinjena od silikata i oksida koji se odlikuje velikom specifičnom površinom i negativnim naelektrisanjem. Organski deo sedimenta se odlikuje hidrofobnim osobinama, sposobnošću da vezuje kompleksirane metale i hidrofobna jedinjenja kao i katjon-izmenjivačke osobine. Najznačajni organski konstituenti sedimenta su huminske kiseline koje imaju sposobnost da promenom pH vrednosti menjaju sorpcijske osobine za organsku materiju.