Drugi svetski rat bio je najstrašniji i najkrvaviji period dvadesetog veka. Ovaj veliki sukob nepovratno je izmenio istorijske tokove Evrope i sveta, a njegovi odjeci prisutni su i danas. Razvoj i agresiju fašizma bilo je teško zaustaviti, ipak, najvećem zlu do sada viđenom u istoriji sveta, na put su stali antifašistički borci sa svih strana sveta.

Kako bi osvetili pohapšene i pobijene rodoljube, aktivisti Narodnooslobodilačkog pokreta počeli su da pripremaju likvidacije nekoliko istaknutih ličnosti policije. Neko je, međutim, odao planove policiji, pa je plan propao. Otkrivanje ovog plana dovelo je i do hapšenja jednog od najpoznatijih organizatora revolucionarne aktivnosti u Banatu – Serva Mihalja. Za njega je napisano da je “od primanja u partiju 1920. pa sve do svoje smrti na banjičkom strelištu bio u prvim redovima radničke klase.

Iskaz o svom detinjstvu i viđenju antifašističke borbe dao je Dejan Bošnjak. On je rođen 1. septembra 1933. Bio je učitelj u Zrenjaninu i okolnim mestima, bavio se novinarskim radom, hroničar je i veliki poznavalac banatske ravnice.

Istorijski revizionizam je višeslojan pojam. Možemo ga sagledati kao pozitivnu i kao negativnu tendenciju u nauci, u zavisnosti od njegovih motiva. Istorijska nauka zahteva konstantnu reviziju, a događaji iz prošlosti postaju sve jasniji i objektivnije razmatrani sa protokom vremena. Revizija, međutim, može imati ideološke ili političke motive i u toj formi predstavlja pretnju naučnoj zajednici i društvu u celosti. Ponovno sagledavanje prošlosti i njeno prikazivnje u potpuno drugom svetlu povezano je sa mnogim društvenim aspektima vezanim za pojedinca, ali i za kolektiv.

Revizija novije istorije Srbije i restauracija kapitalizma počinju dolaskom na vlast Slobodana Miloševića, ali se radikalizuju posle petooktobarskih promena 2000. Da bi ovaj poduhvat bio izvršen, neophodno je bilo da se iz kolektivnog i individualnog sećanja izbrišu sve vrednosti i događaji koji su u prošlosti osporavali kapitalizam.

Koča Kolarov bio je revolucionar, pesnik i učesnik Narodnooslobodilačke borbe. Rođen je u Melencima 2. avgusta 1914. Njegov otac Marko Kolarov poginuo je u Prvom svetskom ratu. Sa majkom Emilijom preselio se u Veliki Bečkerek, gde je završio gimnaziju.

Ruža Šulman bila je revolucionarka i učesnica Narodnooslobodilačke borbe. Rođena je 6. januara 1917. u Velikom Bečkereku. Tamo završava osnovnu školu i trogodišnju akademiju. Veoma brzo se upoznala sa levičarskim idejama i priključila se omladinskoj komunističkoj organizaciji. Upoznaje Koču Kolarova 1936. i ulazi u SKOJ.

Sonja Marinković je jedna od najinspirativnijih ličnosti Narodnooslobodilačke borbe u Vojvodini. Rođena je 3. aprila 1916. u Striježevici kod Požege. Majka joj je bila učiteljica a otac sveštenik. Posle smrti njene majke, seli se u Surduk, sremsko selo nedaleko od Stare Pazove, gde se upisuje u osnovnu školu. Nakon toga prelazi u Sombor, gde započinje nižu gimnaziju.

Slavko Munćan bio je jedan od najistaknutijih revolucionara i boraca Narodnooslobodilačkog pokreta u južnom Banatu. Rođen je 6. juna 1910. u Kruščici, nedaleko od Bele Crkve. Gimnaziju je završio u Beloj Crkvi i Vršcu, posle čega upisuje Pravni fakultet u Beogradu. Još kao gimnazijalac ulazi u SKOJ, a član KPJ je od 1933. Učestvovao je u organizaciji velikih studentskih demonstracija održanih te godine.

Servo Mihalj bio je jedna od najistaknutijih ličnosti Narodnooslobodilačke borbe na tlu Banata. Rođen je 1900. u Velikom Bečkereku u zanatlijskoj porodici. Bio je radnik u krojačkoj zadruzi. Sa dvadeset godina ulazi u sindikat, a odmah zatim i u KPJ. Zalagao se za prava radnika, više puta je pritvaran i prebijan od strane policije.

Žarko Zrenjanin Uča bio je jedan od najistaknutijih učesnika NOB-a u Banatu, sekretar Pokrajinskog komiteta KPJ za Vojvodinu, organizator ustanka i koordinator partizanske borbe. Rođen je 11. septembra 1902. u Izbištu kod Vršca, u seljačkoj porodici. Završio je gimnaziju u Segedinu, Beloj Crkvi i Pančevu, zatim je završio učiteljsku školu u Somboru 1923, a tokom svog obrazovanja upoznao se sa levičarskom mišlju.

Bora Mikin bio je poznati borac i partizanski komandant u Banatu. Rođen je 1909. u Melencima u imućnoj zemljoradničkoj porodici. Nakon osnovne škole, po očevoj želji ostaje na imanju i bavi se poljskim radovima. Kako je njegovo rodno mesto bilo okrenuto levičarskim idejama u velikoj meri (više ljudi iz ovog kraja bili su učesnici Oktobarske revolucije u Rusiji).

Toza Marković je jedan od najznačajnijih inspiratora i propagandnih radnika Narodnooslobodilačkog pokreta u Vojvodini. Rođen je 13. jula 1913. u Tarašu, u siromašnoj porodici. Pohađao je gimnaziju u Petrovgradu, ali je zbog nedostatka sredstava prekinuo školovanje i otišao u Tuzlu, gde se zapošljava kao rudar u rudniku Kreka.

Žarko Turinski bio je jedan od najistaknutijih učesnika NOB-a u Banatu. Organizovao je i predvodio partizanske jedinice i učestvovao u mnogim od najopasnijih akcija usmerenih protiv okupatora.

Obren Janjušević bio je istaknuti mladi borac na području Banata. Sa svojim vršnjacima prošao je obuku u SKOJ–u i od početka bio posvećen Narodnooslobodilačkoj borbi. Prvo je obavljao manje važne dužnosti, pa služio kao kurir, da bi na kraju izrastao u jednog od najopasnijih boraca u Banatu.

Nedeljko Barnić Žarki je jedna od najistaknutijih ličnosti u završnom periodu rata u Banatu. Svojom delatnošću, ali i svojom žrtvom, načinio je poslednji korak ka slobodi. Rođen je 13. septembra 1922. u Melencima, prijavio se u vojsku tokom aprilskog rata, oružje i materijal koje je tom prilikom skupio priložio je Narodnooslobodilačkom pokretu.