10. „Obzorja na Tisi“ Dani Josifa Marinkovića

23–25. maj 2002.

Otvoreno takmičenje solo pevača

Deseti festival srpske solističke vokalne muzike, posvećen rodonačelniku srpske solo pesme Josifu Marinkoviću, bio je u znaku takmičenja solo pevača i održan je od 23. do 25. maja 2002. godine.

Održavanje jubilarnih 10. Dana Josifa Marinkovića omogućili su, pored više donatora, generalni sponzor AD „Polet“ IGK Novi Bečej i pokrovitelј Skupština AP Vojvodine, u čije ime je manifestaciju otvorio njen potpredsednik Milan Manuštik.

Besedu je održao kompozitor Rajko Maksimović, koji je dao kraći osvrt na deceniju postojanja Dana Josifa Marinkovića:

Iako život manifestacije „Obzorja na Tisi“ nije dug, kao u slučaju nekih drugih, ona je u tom relativno kratkom vremenu pokazala lepe rezultate i dokazala smisao svoga osnivanja, postojanja i istrajavanja.

Tokom dosadašnjeg trajanja, veliki broj pevača je animiran ovom manifestacijom, u početku na „standardnim“ koncertima posvećenim Josifu Marinkoviću, odnosno srpskoj solo pesmi, a već od treće godine na otvorenim konkursi. Ovde su se pokazali i dokazali mnogi naši mladi umetnici – pevači, koji su svojim već uspešnim karijerama dodali i nagrade „Obzorja“.

Za neke od njih „Obzorja“ su bila prilika za afirmaciju, a za neke mogućnost uspostavlјanja kopče sa nekada vrlo jakom tradicijom solo pesme kod nas i ugrađivanje sebe u našu nacionalnu kulturu.

Za ovo drugo naročito snažan podsticaj bili su pozivni kompozitorski konkursi za solo pesmu koji su animirali i stimulisali naše ugledne kompozitore da daju svoj kreativni prilog našoj solo pesi. I naravno rezultat nije izostao, do sada je na podsticaj „Obzorja“ napisano preko 50 profesionalno uobličenih i kvalitetnih pesama koje su se već našle ili će se naći na repertoarim naših umetnika. A to je upravo i najbolјi način da se ispuni Marinkovićev umetnički zavet.

Nakon besede lјubitelјi horske muzike mogli su, prve večeri 10. „Obzorja“, da uživaju u programu koji im je priredio Hor Saborne crkve Sv. Georgija iz Novog Sada, pod vođstvom dirigenta i muzikologa Bogdana Đakovića. Hor, koji je obnovio svoju delatnost 1987. i nastavio bogatu tradiciju srpskih, bačkih i novosadskih crkveno – pevačkih društava, na svom repertoaru je imao dela srpske duhovne muzike, nekoliko kompozicija savremenih stranih autora (Rona Votsona, Arva Perta i Džona Tavenera), da bi uspešni koncert okončao završnim koralom Ja na tvoj poziv, iz kompozicije Testament Rajka Maksimovića.

Takmičenje solo pevača

Na četvrtom Otvorenom takmičenju solo pevača „Obzorja na Tisi“ ugostila su 14 mladih pevača, u rasponu od 20 do 31 godine, koji su pred uglednim žirijem nastupili u dve etape. Program prve sadržao je obaveznu pesmu Josifa Marinkovića, solo pesmu iz svetske baštine romantizma i ariju starog majstora. Zanimlјivo je da su na ovom takmičenju, po prvi put, preovladali muški glasovi (pet baritona i tri tenora) nad ženskim glasovima (četiri soprana i dva mecosoprana).

U prvoj fazi takmičari su natupili po slećem redosledu:

1. Vladimir Dinić (Kruševac, 1975), bariton, FMU Beograd, klasa Irine Arsikin
2. Jelena Jovanović (Niš, 1971), sopran, FMU Beograd, klasa Irine Arsikin
3. Boris Lukić (Zvornik, 1981), bariton, MA Srpsko Sarajevo, klasa Radmile Bakočević
4. Ivana Milašinović (Kosovska Mitrovica, 1981), mecosopran, FMU Beograd, klasa Biserke Cvejić
5. Danka Milačić (Beograd, 1971), mecosopran, FMU Beograd, klasa Irine Arsikin
6. Predrag Milanović (Kralјevo, 1979), bariton, FMU Beograd, klasa Radmile Smilјanić
7. Maja Ostojić (Split, 1982), sopran, FMU Beograd, klasa Gordana Jevtović – Minov
8. Mirjana Pantelić (Šabac, 1982), sopran, FMU Beograd, klasa Gordana Jevtović – Minov
9. Ljubomir Popović (Beograd, 1977), tenor, FMU Beograd, klasa Biserke Cvejić
10. Branislav Radaković (Kralјevo, 1977), bariton, MA Srpsko Sarajevo, klasa Aleksandre Ivanović
11. Vojislav Spasić (Niš, 1980), tenor, FMU Beograd, klasa Radmile Bakočević
12. Vasa Stajkić (Novi Sad, 1978), bariton, Akademija umetnosti Novi Sad, klasa Milice Stojadinović
13. Snežana Savičić (Kralјevo, 1977), sopran, FMU Beograd, klasa Radmile Smilјanić
14. Branislav Cvijić (Novi Sad, 1977), tenor, FMU Beograd, klasa Zvonimira Krnetića

Žiri, kojem je predsedavala legendarna operska umetnica i veliki pedagog Biserka Cvejić, kompozitori Rajko Maksimović i Miroslav Štatkić, etnomuzikolog dr Dimitrije O. Golemović i dirigent Andrej Bursać je odlučio da se u drugu etapu plasira deset učesnika, pet baritona (Vasa Stajkić, Boris Lukić, Predrag Milanović, Branislav Radaković i Vladimir Dinić), dva tenora (Vojislav Spasić i Branislav Cvijić), dva soprana (Snežana Savičić i Maja Ostojić) i dva mecosoprana (Ivana Milašinović i Danka Milačić).

U drugoj, finalnoj etapi, takmičari su kao obavezan program imali delo iz fundusa prethodna tri kompozitorska konkursa „Obzorja na Tisi“, jednu solo pesmu domaćeg ili stranog klasika ovog žanra i jednu opersku ariju.

U konkurenciji ženskih glasova prva nagrada pripala je dvadesetpetogodišnjoj Snežani Savičić, postdiplomcu beogradskog Fakulteta muzičke umetnosti, koja je plenila izražajnošću i uverlјivošću kristalno čiste interpretacije. Drugu nagradu osvojila je, godinu dana starija, Ivana Milašinović, lepo obojenog, tamnog, vrlo pokretlјivog, sočnog mecosoprana, a treću, najmlađa među finalistima, dvadesetogodišnja lirska sopranistkinja Maja Ostojić.

Među muškim glasovima, prva nagrada ponovo je pripala novosadskom baritonu, velikog glasovnog potencijala, Vasi Stajkiću, a Predragu Milanoviću, fino iznijansiranih i izdiferenciranih interpretacija, druga. Drugu nagradu je dobio i dvadesetdvogodišnji tenor Vojislav Spasić, kojem je za izvođenje pesme Gradinom zlato hodilo, dodelјena i Nagrada „Josif Marinković“ ustanovlјena za najupečatlјiviju interpretaciju kompozitorove solo pesme.

Treću nagradu osvojio je Ljubomir Popović, tenor pravog mediteranskog glasa i srčanosti.

Klavirski saradnici mladim takmičarima bili su: Mirjana Kršlјanin, Ljubica Grujić, Maja Grujić, Mitra Nedelјkov i Tatjana Drobni.

NAGRADE

Ženski glasovi

1. nagrada: Snežana Savičić
2. nagrada: Ivana Milašinović
3. nagrada: Maja Ostojić

Muški glasovi

1. nagrada: Vasa Stajkić
2. nagrada: Vojislav Spasić, Predrag Milanović
3. nagrada: Ljubomir Popović

Nagrada „Josif Marinković“ Vojislav Spasić, za interpretaciju pesme J. Marinkovića Gradinom zlato hodilo.

Darovni koncert

Darovnim koncertom gudačkog orkestra Akademije umjetnosti Univerziteta u Banjoj Luci, priređen kao poklon povodom desetog rođendana „Obzorja“, spuštena je zavesa na trodnevno druženje.

U saradnji s kolegama iz Novog Sada i Beograda, pod dirigentskim vođstvom, pedagoški aktivne, neumorne i agilne Darinke Matić – Marović, Akademski gudački orkestar, u optimalnom sastavu, zvučao je puno, sočno, ujednačenih poteza i plastično vajanih instrumentalnih linija.

U znak odavanja počasti najznačajnijem muzičkom stvaraocu Bosne i Hercegovine, Vladi Miloševiću, u programu su bile dve njegove kompozicije, inspirisane folklorom rodnog kraja (Svita za obou i gudaki orkestar i Kanconeta za violončelo i gudače) sa solistom Draganom Lazićem na oboi, odnosno Branislavom Petrovićem na violončelu.

Toplo i prepoznatlјivo odjeknule su Pesme zavičajne za sopran i gudače Dimitrija O. Golemovića, u interpretaciji soprana Snežane Savičić, koja je autentično dočarala karakterističan folklorni ambijent i aromu četvorostavičnog, svojevrsnog sonatnog ciklusa.

Pitkošću i prijemčivošću muzičkog govora odisale su i dva ostvarenja Stanka Šepića Sjećanja za gudački orkestar, setno meditativnog raspoloženja i Muzika za klavir i gudače koja je omogućila autoru da se iskaže i kao solista. Nakon minimalistički zamišlјenog klavirskog uvoda, kompozitor u ulozi pijaniste je ubrzo energično rasplamsao svoju partiju, ritmički je obogaćujući i raspevavajući do sentimentalnog vrhunca impresionističke zvučnosti.

Kompakt – disk solo pesama

Kao poseban dragulј jubilarnog festivalskog izdanja, zablistao je kompakt-disk sa 15 solo pesama u interpretaciji, nagrađenih učesnika prethodna tri takmičenja solo pevača (1995, 1997. i 2000), Ivane Dimitrijević, Želјka Lučića, Dragane Radivojević, Tanje Obrenović, Vladimira Andrića, Aleksandre Angelov, Sofije Pižurice, Predraga Milanovića, Violete Srećković, Jelene Končar, Nataše Jović i Vase Stajkića i jedne numere Dunje Simić, članice Frankfurtske opere, zabeležene na koncertu u Beogradu 1999. Sadržaj kompakt-diska orijentisan je, prema izboru etnomuzikologa dr Dimitrija O. Golemovića, na dela domaćih autora, spajajući one koji spadaju u klasike srpske solo pesme (Josif Marinković, Petar Konjović, Isidor Bajić, Stanislav Binički) sa učesnicima pozivnog kompozitorskog konkursa „Obzorja“ (Dejan Despić, Konstantin Babić, Zoran Hristić, Vojin Komadina, Svetozar Saša Kovačević, Vera Milanković i Dimitrije O. Golemović). Tonske snimke napravili su Zoran Jerković, Mladen Marković i ekipa RTS iz Novog Sada, a postprodukciju ton-majstor Zoran Jerković.

„Obzorja“ u Novom Sadu

Nastavlјena je lepa praksa da se „Obzorja“ promovišu i van Novog Bečeja.

Posle predstavlјanja u Negotinu, pobednici 10. „Obzorja“, sopran Snežana Savičić i bariton Vasa Stajkić, su u okviru ciklusa Muzičke večeri Matice srpske održali koncert (27. novembra) u svečanoj sali Matice srpske u Novom Sadu, pod nazivom Predstavlјamo pobednike „Obzorja na Tisi“ 2002. godine.

Snežana Savičić se novosadskoj publici predstavila sa tri solo pesme (J. Marinković Gradinom zlato hodilo, Stanko Šepić Trag i Dimitrije O. Golemović Nit’ ja spavam iz ciklusa Pesme zavičajne), dok je Vasa Stajkić otpevao četiri (J. Marinković Stojanke, Petar Konjović Pod pendžeri, Aleksandra Stepanović Drvo u polјu i Stevan Hristić Španska pesma). U drugom delu izvedene su kompozicije stranih autora (Šuberta, Lista, Rahmanjinova, Čajkovskog i Belinija), da bi veče završili u duetu, kao Pamina i Papageno iz Mocartove opere Čarobna frula. Klavirske saradnice su bile Ljubica Grujić i Maja Grujić.

Promocija izdanja „Obzorja na Tisi“

Deseta „Obzorja“ su imala veoma bogatu izdavačku delatnost. Promovisana je knjiga doktora muzikologije Roksande Pejović „Josif Marinković“, za koju je recenziju napisao dr Dimitrije O. Golemović.

Veoma značajno za izučavanje stvaralaštva Josifa Marinkovića jeste Zbornik radova sa naučnog skupa, organizovanog povodom 150-godišnjice rođenja Josifa Marinkovića, koji je, 28. septembra 2001. održan u Matici srpskoj u Novom Sadu, pod nazivom Muzika na raskršću dva veka. Urednik Zbornika je mr Tatjana Marković, recenzenti dr Roksanda Pejović i dr Dimitrije O. Golemović.